De winter is een uitstekende tijd om bomen en struiken te snoeien. De meeste planten zijn nu in winterslaap en raken minder van slag van het knippen. De sapstroom staat immers zo goed als stil. Ook zie je in deze tijd van het jaar de structuur van de takken veel beter zodat je goed kunt zien wat je aan het doen bent. Het gekke is dat als ik nu naar de kale takken en bomen kijk, ik me bijna niet meer kan voorstellen hoe ze eruit zien met bladeren. In de zomer is dit waarschijnlijk precies andersom. Maar goed, omdat alle bomen nu kaal zijn en de bladeren op de grond liggen, is het makkelijker om naar de structuur van de takken te kijken. Welke takken kruisen elkaar en zitten elkaar in de weg en welke zijn dood of ziek? En wat ook mooi meegenomen is: na de snoei heb je niet zo veel afval als in de zomer. Dus: trek een lekkere warme trui aan en ga de tuin in voor de wintersnoei!
Waarom je planten snoeien in de winter een goed idee is
Naast de hiernaast opgesomde voordelen, is de allerbelangrijkste reden van een (winter)snoei de bomen en struiken gezond houden. Geen boom of struik groeit en bloeit weelderig als hij niet gezond is. Met het knippen van ziek hout en beschadigde en dode takken houd je de struiken en bomen in goede conditie en voorkom je verdere aantasting van gezond hout. Ook geef je de planten zo meer ruimte om nieuwe gezonde scheuten te vormen.
Een wintersnoei in de tuin levert soms kleurrijke takken op
Sommige planten krijgen prachtige winterstengels als je ze regelmatig snoeit, zoals de kornoelje en schietwilg. Snoei deze in de winter tot net boven de grond af. De volgende winter zullen ze je belonen met de meest kleurrijke takken. Let op: Er zijn verschillende soorten Kornoelje. De kantenklaar haag Gele Koernoelje kun je bijvoorbeeld het beste pas in juni/juli snoeien.
Bekijk hier alle andere kant en klaar hagen
Waarmee moet je je planten snoeien?
Zie je er tegenop om te gaan snoeien. Niet doen! Met goed en scherp snoeigereedschap is het werk zo gepiept. Als je eenmaal bezig bent, merk je dat het helemaal niet zo vervelend is om te doen; je ziet al gelijk resultaat. Van werken in de tuin en van kijken naar de ontwikkeling van de planten leer je het meest. De meeste planten in mijn tuin houden zich niet aan de beschrijving op de kaart die ik erbij krijg. Sommige planten worden een halve meter hoger dan volgens de boeken de bedoeling is en andere groeien weer nauwelijks. Alles hangt af van de omstandigheden in je tuin, zoals de grond, de ligging en het klimaat. Om je gerust te stellen: van snoeien en knippen is bij mij nog nooit een plant dood gegaan.
Wat kun je met een wintersnoei allemaal doen in de tuin?
Op een paar uitzonderingen na, kun je bijna alles in de winter snoeien. Bij de esdoorn, de berk en de haagbeuk zijn de sapstromen al op gang gekomen. Als je die nu snoeit kunnen ze doorbloeden.
- Blauwe regen (Wisteria): Blauwe regen is een enorm krachtige groeier. Snoei je deze klimmer niet regelmatig? Dan verandert je tuin al snel in een oerwoud. Leid een aantal hoofdtakken langs de pergola, schutting of muur. Alle zijtakken op deze hoofdtakken snoei je terug tot 3 of 4 knoppen. Op de takken die uit deze knoppen groeien gaat de blauwe regen in het voorjaar bloeien. Na de bloei in het voorjaar snoei je de nieuwe scheuten tot ongeveer 30 cm terug. Tip: Koop altijd een blauwe regen waar al bloemknoppen aan zitten. Dan weet je zeker dat de plant ook echt gaat bloeien.
- Druif en Blauwe Buffalo druif kant en klaar haag: De druif in mijn tuin snoei ik tussen november en januari als het niet vriest. Ook de blauwe Buffalo druif kantenklaarhaag kan dan gesnoeid worden. De druif is dan in rust en het risico op doodbloeden is daardoor kleiner. Alle zijscheuten snoei ik tot twee knoppen van de hoofdstengel terug. In de zomer snoei ik de druif nog een keer en kort ik de lange takken wat verder in.
- Kiwi: De kantenklaarhaag Actinidia Deliciosa Jenny, ofwel de kiwi, kan in december en januari gesnoeid worden voor bevordering van de groei. Snoei deze haag nooit in februari of maart! Wil je de groei juist verminderen dan kun je de haag het beste snoeien tussen mei en september.
- Clematis: De soorten die in de zomer bloeien snoei je laat in de winter tot de nieuwe knoppen aan de grond. Jackmanii, Ville de Lyon en Comtesse de Bouchaud zijn bijvoorbeeld laatbloeiers. De soorten die vroeg bloeien snoei je pas na de bloei.
- Herfst frambozen: De herfst frambozen snoei ik nu tot 5 cm van de grond terug. Dit moedigt mijn frambozen aan om nieuwe stengels te vormen. Met een beetje geluk verschijnen op deze nieuwe takken na de zomer de zoetste rode, gele en oranje vruchten. Heb je zomer frambozen in je tuin, dan werkt het ietsjes anders. Nieuwe scheuten die deze planten in de zomer vormen, geven pas de volgende zomer vrucht. Zomer frambozen snoei je daarom niet helemaal terug, maar kort je ongeveer 30cm in.
- Siergrassen: Siergrassen geven nog lange tijd structuur aan je tuin. Gaan ze echter omvallen en zie je de nieuwe scheuten al aan de grond verschijnen dan is de tijd om de pollen net boven de grond af te knippen. Let er wel dat je niet de nieuwe knoppen van de grassen weg knipt!